Θάλεια Κωστοπούλου DDS, MSc, Healthcare Mentor
Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι οι σύγχρονοι οδοντίατροι υπόκεινται σε σωρεία σωματικών και συναισθηματικών προβλημάτων που σχετίζονται με το άγχος.
Αυτά τα προβλήματα περιλαμβάνουν μια εξαιρετικά ανησυχητική επιδείνωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, έλκη, κολίτιδα, υπέρταση, πόνο στη μέση, κόπωση των ματιών, προβλήματα σχέσεων, αλκοολισμός, χρήση ουσιών, κατάθλιψη και αυτοκτονικές τάσεις.
Μελέτες και στατιστική
* Τα ποσοστά απόπειρας αυτοκτονίας των οδοντιάτρων είναι υπερδιπλάσιες του ποσοστού του γενικού πληθυσμού και σχεδόν τρεις φορές υψηλότερος από αυτές των υπόλοιπων επαγγελματιών υγείας.
* Η συναισθηματική ασθένεια κατατάσσεται τρίτη κατά σειρά στη συχνότητα προβλημάτων υγείας μεταξύ των οδοντιάτρων, ενώ στον γενικό πληθυσμό κατατάσσεται δέκατη.
* Η στεφανιαία νόσος και η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι κατά 25% το πιο διαδεδομένο νόσημα στους οδοντιάτρους σε αντίθεση με τον γενικό πληθυσμό.
* Οι οδοντίατροι υποφέρουν από ψυχονευρωτικές διαταραχές με ρυθμό δυόμιση φορές μεγαλύτερο από τις υπόλοιπες ειδικότητες.
* Η πιο θανάσιμη ασθένεια των οδοντιάτρων είναι η καρδιαγγειακή νόσος η οποία σχετίζεται με το άγχος.
Κυριότερες αιτίες άγχους
Όλα τα στοιχεία συνηγορούν στο ότι το επάγγελμά μας είναι επιρρεπές σε πολλά νοσήματα. Ελάτε να ανακαλύψουμε μαζί τις κυριότερες αιτίες άγχους στον κλάδο μας και να προσπαθήσουμε να δώσουμε λύσεις σε κάποιες από αυτές.
Ο Dr Randy Lang, ορθοδοντικός, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, πρώην πρόεδρος της Ένωσης ορθοδοντικών του Οντάριο, αναφέρει ως αιτίες στρες στην καθημερινότητα των οδοντιάτρων τα εξής:
Περιορισμός
Ο μέσος οδοντίατρος περνά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε ένα μικρό, κάποιες φορές χωρίς επαρκές φως ιατρείο. Ακόμη κι αν είναι μεγαλύτερο, δεν παύει όμως να είναι περιορισμός, εγκλεισμός θα μπορούσαμε να πούμε, στον μικρό χώρο του ιατρείο.
Η εργασία είναι περίπλοκη και σχολαστική και εκτελείται αν το καλοσκεφτεί κανείς τόσο στατικά και σε άβολη θέση, που δε βοηθά καθόλου την ορθή κυκλοφορία του αίματος στο σώμα μας. Αποτέλεσμα είναι πόνοι στην πλάτη, κυκλοφορικές διαταραχές, πρησμένα άκρα. Σκεφτείτε πόσο εξαντλημένοι νιώθουμε στο τέλος της ημέρας.
Απομόνωση
Οι περισσότεροι οδοντίατροι ασκούν το λειτούργημά τους μόνοι τους. Κατά συνέπεια, δεν έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν και να λύσουν προβλήματα επί τόπου με τους συναδέλφους τους όπως κάνουν άλλοι επαγγελματίες σε διαφορετικούς κλάδους.
Το ζήτημα αυτό πιθανά να επιδεινώνεται και από το γεγονός ότι οι οδοντίατροι τείνουν να εκδηλώνουν ανταγωνιστικές συμπεριφορές με τους συναδέλφους τους, λόγω πλεονάσματος των αποφοίτων οδοντιάτρων.
Το άγχος της τελειότητας
Η τελειομανία είναι μέρος του ψυχολογικού προφίλ των οδοντιάτρων. Καλλιεργείται ήδη από τις σχολές.
Αλλά και μετά, στο επάγγελμα, όσες προσπάθειες κι αν κάνουμε, έρχεται η στιγμή της συνειδητοποίησης ότι ακόμα και η πιο τέλεια αποκατάσταση θα αποδειχθεί εντέλει ατελής στο χρόνο σε συνδυασμό με την παραμέληση του ασθενούς, παρά τις προσπάθειες μας για συμβουλές και νουθεσίες.
Οικονομική πίεση
Εκτός από το κόστος των σπουδών μας, για την έναρξη κιόλας του ιατρείου μας, χρειάζεται ένα μεγάλο κεφάλαιο για τον άρτιο εξοπλισμού του ιατρείου με τα πιο σύγχρονα εργαλεία και μηχανήματα. Αναμενόμενο είναι, αυτή η κατάσταση να οξύνει την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια κι έτσιαπό το ξεκίνημα ήδη, οι σύγχρονοι οδοντίατροι θεωρούμε την ξεκούραση πολυτέλεια, με καταστροφικά για την υγεία μας αποτελέσματα, όπου η κόπωση και η συναισθηματική/ψυχολογική κατάρρευση πρωταγωνιστεί.
Πίεση χρόνου
Η συνεχής προσπάθεια διατήρησης του πλάνου των ραντεβού, σε συνδυασμό με τις συχνές και αναπόφευκτες καθυστερήσεις και τα έκτακτα περιστατικά, είναι στοιχείο αναπόσπαστο της καθημερινότητας του οδοντίατρου και η κύρια πηγή στρες στην άσκηση του λειτουργήματός του.
Συμβιβασμοί στο σχέδιο θεραπείας
Οι αναγκαστικοί συμβιβασμοί στο σχέδιο θεραπείας λόγω αντικειμενικών ή μη δυσκολιών των ασθενών είναι πηγή απογοήτευσης και αυτοακύρωσης για τον επιστήμονα που θέλει να παρέχει τις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες στους ασθενείς του.
Το στρες των ασθενών
Η καθημερινή πίεση που δέχεται ο οδοντίατρος διαχειριζόμενος φοβισμένους και ανήσυχους ασθενείς μπορεί να είναι καταστροφική για τον ίδιο. Ο αυξημένος καρδιακός ρυθμό και η υψηλή πίεση στους οδοντιάτρους σχετίζονται με την συναισθηματική φόρτιση των ασθενών τους.
Η προσωπικότητα των οδοντιάτρων
Έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει ένα σύνηθες ψυχολογικό προφίλ που χαρακτηρίζει τους οδοντιάτρους, με τα εξής επαναλαμβανόμενα χαρακτηριστικά:
- τελειομανία και εστίαση στη λεπτομέρεια,
- υψηλός έλεγχος συναισθημάτων,
- υψηλό αίσθημα ευθύνης και
- υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό τους.
- Επίσης συχνά ανταγωνιστικοί, γι’αυτό και με περιορισμένη επικοινωνία.
Αυτά τα στοιχεία προσωπικότητας επιτείνουν τα προβλήματα στρες και άγχους στην καθημερινότητα των οδοντιάτρων, με βλαβερές συνέπειες στην σωματική και ψυχική υγεία τους.
Τρόποι διαχείριση του άγχους
Όπως σε όλες τις επαγγελματικές δραστηριότητες, η πλήρης απαλοιφή του άγχους είναι μια ουτοπία. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι να το ελαττώσουμε και να ζήσουμε πιο αρμονικά τη ζωή μας μέσα από το λειτούργημά μας, για να μειωθούν τα σωματικά και συναισθηματικά προβλήματα που προκαλεί.
Το κλειδί για την επιτυχή διαχείριση του άγχους, αναφέρει ο Dr Randy Lang, είναι πρώτα να αναγνωρίσουμε την εμφάνιση του στρες και μετά να κατανοήσουμε τα αίτια του. Μόλις εντοπιστούν και κατανοηθούν οι αιτίες, μπορείτε να λάβετε μερικά προληπτικά μέτρα.
- Βελτιώστε το περιβάλλον του ιατρείου σας
- Γίνετε περισσότερο κοινωνικοί και επικοινωνιακοί με τους συναδέλφους σας
- Εξασφαλίστε ένα χαλαρό διάλειμμα καθημερινά
- Κλέψτε χρόνο ακόμα και για ολιγοήμερες διακοπές τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο
- Μάθετε πώς να χειρίζεστε καλύτερα το άγχος και την επιθετικότητα των ασθενών σας
- Εντάξτε στο εβδομαδιαίο σας πρόγραμμα χρόνο για σωματική άσκηση, όπως περπάτημα σε μέρη που αγαπάτε, τρέξιμο ή ένα αγαπημένο σας άθλημα
- Δείξτε στον εαυτό σας ότι τον αγαπάτε και τον φροντίζετε! Γίνετε ευγενικοί με τον εαυτό σας, λιγότερο κριτικοί και σίγουρα λιγότερο απαιτητικοί
Θα ήταν πολύ ωφέλιμο, μαθήματα για τη διαχείριση του στρες να συμπεριληφθούν στο οδοντιατρικό πρόγραμμα σπουδών στις οδοντιατρικές σχολές μας!
Ως οδοντίατροι αφιερώνουμε τόσο πολύ χρόνο για την υγεία των ασθενών μας. Δεν μας αξίζει, επιτέλους να μάθουμε να αφιερώνουμε λίγο χρόνο και για τη μελλοντική μας υγεία;
Μάλιστα ο συγγραφέας του άρθρου, λέει χαρακτηριστικά: αν το 99% της εκπαίδευσης οδοντιάτρων αφιερώνεται στην διασφάλιση της υγείας των ασθενών, δεν αξίζει, το 1% να αφιερωθεί στην εξασφάλιση της υγείας των γιατρών στο μέλλον; Εύλογη τοποθέτηση….
Ο Dr Randy Lang είναι ορθοδοντικός, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και πρώην πρόεδρος της Ένωσης ορθοδοντικών του Οντάριο.
Πηγή: https://www.oralhealthgroup.com/features/stress-in-dentistry-it-could-kill-you/
