Από την Θάλεια Κωστοπούλου  DDS,MSc

Στη σύγχρονη εποχή, η σχέση γιατρού με ασθενή έχει αλλάξει πολύ.

Από σχέση αυθεντίας έχει γίνει πιο συνεργατική και συμμετοχική. Ο ασθενής διεκδικεί την θεραπεία που χρειάζεται και τίποτα λιγότερο, αλλά και τη φροντίδα που επιθυμεί και τίποτα περισσότερο.
Ομως, συνήθως ο χρόνος που αφιερώνεται καθαρά για επικοινωνία είναι πολύ λίγος. Οι έρευνες δείχνουν ότι το 50% των ασθενών φεύγει από το γιατρό χωρίς να κατανοήσει το πρόβλημά του. Από αυτούς, μόνο το 9% συμμετέχει ενεργά στο σχέδιο θεραπείας.

Οι περισσότεροι παραμένουν αμέτοχοι, εναποθέτοντας στον γιατρό την ευθύνη να τους δώσει λύση για την δική τους υγεία. Επίσης, μόνο το 9% από όσους μπούν σε θεραπεία, αλλάζει τελικά συνήθειες και τρόπο ζωής. Φαίνεται λοιπόν, ότι αυτή η μη ενεργή συμμετοχή του ασθενή δεν έχει καλά αποτελέσματα.
Αντίθετα, έρευνες δείχνουν ότι οι ασθενείς που εμπλέκονται και είναι πιο ενεργοί στις αποφάσεις για την υγεία τους, έχουν καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα.
Αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους που το Health και Wellness Coaching έχουν μπεί επίσημα στο χώρο της υγείας.

Όλο και περισσότερα παγκοσμίου φήμης νοσοκομεία σε Αμερική, Ευρώπη, Αυστραλία και Ασία, έχουν εντάξει το Health Coaching στις υπηρεσίες τους προς τους ασθενείς τους.
Το health και wellness coaching αφορά κατ εξοχήν επαγγελματίες υγείας.

Ο ρόλος του Health Coach είναι να υποστηρίζει και να διευκολύνει τον ασθενή να πετύχει ατομικούς στόχους του σχετικά με την υγεία και την ευζωία του.
Η ΑΜΑ (American Medical Association) υποστηρίζει σθεναρά την αναγκαιότητα εκπαίδευσης των επαγγελματιών υγείας στις δεξιότητες του Health Coaching.
Ο Health Coach ενεργεί τόσο στο στάδιο της διατήρησης της υγείας και της πρόληψης , όσο και στη φάση της θεραπείας. H δέσμευση των ασθενών σε συμπεριφορές που προάγουν την υγεία τους συνολικά σίγουρα μειώνει την ανάγκη για ιατρική βοήθεια αλλά αυτό είναι δύσκολο να εφαρμοστεί από τους επαγγελματίες υγείας αν δεν είναι εκπαιδευμένοι στις κατάλληλες τεχνικές και στρατηγικές.
Η εκπαίδευση στο Ηealth Coaching βοηθάει τους επαγγελματίες υγείας να προσφέρουν στους ασθενείς τους υποστήριξη στα θέματα υγείας τους αλλά και στη διατήρηση της υγείας τους.
Ο εκπαιδευμένος health coach όχι μόνο δεσμεύει τον ασθενή στα θέματα της υγείας του αποτελεσματικά αλλά και μειώνει το δικό του στρες και ελευθερώνει μέρος του πολύτιμου χρόνου του.
Το Harvard Medical School εκπαιδεύει επίσημα γιατρούς σε health και wellness coaches.
Όπως ο προπονητής υποστηρίζει τον αθλητή να αναπτύξει και να αναδείξει τις ικανότητες του και να εξελίξει τις επιδόσεις του στο άθλημα, έτσι και ο health coach υποστηρίζει το άτομο να βελτιώσει την υγεία του και να προάγει τον τρόπο ζωής του. Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής κάνει επιτακτική την ανάγκη για ποιότητα ζωής και υγεία, ως τα βαθιά γεράματα. Δεν αρκεί να ζούμε πολύ, χρειάζεται να ζούμε καλά!

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ

Είναι σημαντικό να αναγνωρίσει και να σεβαστεί ο κλινικός το ρόλο του ασθενή στη διαχείριση της δικής του υγείας και να τον βοηθήσει στην ανάληψη της προσωπικής του ευθύνης για την ατομική υγεία.
Ο ασθενής μπορεί να έχει απορίες που δεν συνειδητοποιεί ή ερωτήσεις που ντρέπεται να κάνει. Ρόλος του επαγγελματία υγείας είναι να απαντήσει στις ενδόμυχες ανησυχίες και κρυμμένες ερωτήσεις που ο
ασθενής ντρέπεται να εκφράσει, χτίζοντας σχέση εμπιστοσύνης μαζί του. Αυτό επιτυγχάνεται προσφέροντας του αποδοχή, αποφεύγοντας την κριτική για την κατάσταση του, και υποστηρίζοντας το θέλω του.
Ο επαγγελματίας υγείας χρειάζεται να στηρίξει και να βοηθήσει τον ασθενή να ξεκαθαρίσει τις επιλογές του και να εκφράσει τις προτιμήσεις του.

Με τις τεχνικές του Health Coaching ο επαγγελματίας υγείας διερευνά τις πληροφορίες για τον ασθενή του, ώστε να τις συγκεράσει με τις γνώσεις του και να διευκολύνει τον ασθενή του να αποκτήσει καλύτερη γνώση της κατάστασης του, να έχει επίγνωση των επιλογών, των ρίσκων και των πιθανοτήτων που τον αφορούν, και να πάρει πιο εύκολα αποφάσεις, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της δικής του υγείας.
Αυτό μειώνει το άγχος του, αυξάνει τη δέσμευση του στη θεραπεία και πολλαπλασιάζει την επίδραση του στο θεραπευτικό αποτέλεσμα, προς όφελος του.
Η ουσιαστική επικοινωνία με τον ασθενή, μειώνει τις αντιστάσεις του στην αλλαγή, και κάνει αποδεκτή τη θεραπεία. Με τις κατάλληλες coaching τεχνικές, τον διευκολύνουμε να εκφράσει και να επεξεργαστεί τις αμφιβολίες του, και να δώσει τις δικές του απαντήσεις που τον καλύπτουν.
Έτσι, τον βοηθάμε να περάσει από την επιθυμία στη δράση και στην υλοποίηση της θεραπείας.
Συνήθως όμως οι κλινικοί δεν βλέπουν εύκολη την εφαρμογή μιας τέτοιας συνθήκης, κυρίως διότι θεωρούν ότι είναι πολύ χρονοβόρα διαδικασία και δεν ξέρουν πώς να την εντάξουν στην πραγματικότητά
τους.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ HEALTH COACHING

Σκοπός αυτής της εκπαίδευσης είναι η εξοικείωση του επαγγελματία υγείας με τις βασικές αρχές του Health Coaching και την εφαρμογή του στην εργασία του.
Εκπαιδευόμενος στην coaching προσέγγιση, ο επαγγελματίας υγείας μαθαίνει στον ασθενή να μαθαίνει από την εμπειρία του, και να γίνεται υπεύθυνος για την υγεία του.Τον εμπνέει και τον υποστηρίζει.
Η θεραπευτική σχέση αποκτά χαρακτηριστικά Coaching προσέγγισης, εμπιστοσύνη, σεβασμό, σχέση ατομικής ευθύνης .

Αυτό κάνει την σχέση τους πιο στενή και αποτελεσματική. Ο συνειδητός και συμμετοχικός ασθενής κάνει πιο εύκολη τη δουλειά του και καλύτερα τα αποτελέσματα της θεραπείας του. Ο επαγγελματίας υγείας ως health coach έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει βαθιά τις ζωές των ανθρώπων.
Μπορεί να εκπαιδευτεί στο να εμπνέει στους ανθρώπους τη δέσμευση σε έναν υγιή τρόπο ζωής. Ετσι προωθεί το βαθύτερο νόημα του ρόλου του, που είναι η διασφάλιση της υγείας και όχι μόνο η αντιμετώπιση της ασθένειας.